GRO 2025: wat de nieuwe methodiek betekent voor jou als bouwheer

De referentie voor duurzaam bouwen in België, de GRO-methodologie, heeft een grondige update gekregen. De nieuwe intergewestelijke versie, GRO 2025, vervangt de vorige editie (GRO 2020.3) en introduceert een fundamenteel andere benadering. Voor jou als bouwheer zijn de gevolgen significant. Het is niet langer een checklist die achteraf wordt ingevuld, maar een geïntegreerd proces dat een grotere betrokkenheid ambieert, nog voor de eerste lijn op papier staat. 

De grote lijnen: van beoordelingstool naar procesbegeleiding 

De meest ingrijpende wijziging is de structuur. GRO 2025 stapt af van de vroegere indeling en introduceert een gefaseerde aanpak met zogenaamde 'LEVELS'. Dit transformeert GRO van een beoordelingsinstrument naar een echte leidraad doorheen de volledige levenscyclus van jouw project. 

 

1. De introductie van LEVELS: een gestructureerd proces 

GRO 2025 splitst het project op in drie duidelijke fases, elk met een eigen doel en focus. 

 

LEVEL 0 - Contextanalyse

Dit is een volledig nieuwe en cruciale eerste stap. Nog voor er een ontwerp op tafel ligt, wordt een diepgaande analyse van de locatie en de bestaande toestand uitgevoerd. Hierbij worden thema's als klimaatverandering (hitterisico, droogte), mobiliteit en het potentieel van bestaande gebouwen in kaart gebracht. 

✅ Gevolg voor jou als bouwheer: De strategische denkoefening start veel vroeger. Je moet, al dan niet met onze hulp, de vraag stellen: "Is dit programma wel geschikt voor deze specifieke locatie, nu en in de toekomst?". Dit verhoogt de kwaliteit en toekomstbestendigheid van jouw project en vermijdt dure aanpassingen of een mismatch in een later stadium. 

 

LEVEL 1 - Concept

In de vroege ontwerpfase wordt op basis van de contextanalyse een holistisch ontwerpconcept uitgewerkt. Het doel is om een coherente visie te ontwikkelen die alle duurzaamheidsaspecten omvat, nog voor de technische details worden ingevuld. 

✅  Gevolg voor jou als bouwheer: Jouw ambitie wordt centraler gesteld. De keuze voor een ontwerpteam zal minder gebaseerd zijn op een voorlopige score en meer op een overtuigende, integrale visie. Het is de fase waarin de strategische duurzaamheidskeuzes worden verankerd.

 

LEVEL 2 - Design

Deze fase komt het meest overeen met de oude GRO-methodiek. Hier worden de concepten uit LEVEL 1 vertaald naar concrete, meetbare criteria en prestaties. 

✅ Gevolg voor jou als bouwheer: Dit is de verificatiefase. We bewaken samen dat de ambities uit de conceptfase daadwerkelijk worden gerealiseerd en technisch correct worden uitgewerkt. Het maakt de vooropgestelde visie concreter en de prestaties meetbaar. 

  • Groene gebouwinrichting

2. Een nieuwe filosofie: van maximaal naar voldoende comfort 

GRO 2020.3 beloonde vaak het streven naar een maximaal comfort op specifieke criteria (bv. de hoogste akoestische norm). GRO 2025 verschuift de focus naar het garanderen van een "goed en voldoende comfort" voor een zo breed mogelijk aandeel van de ruimtes. Een hoger, uitzonderlijk comfort wordt niet langer beter beoordeeld; de breedte van de toepassing primeert. 

✅ Gevolg voor jou als bouwheer: Dit heeft een directe impact op de budgetallocatie. In plaats van te investeren in enkele 'perfecte' ruimtes, wordt het interessanter om een kwalitatieve comfortstandaard te garanderen doorheen het hele gebouw. Dit leidt tot een meer gebalanceerd en democratisch gebouw, zonder "gold-plating" in één zone ten koste van een andere.

3. Duidelijkere structuur: van 'People, Planet, Profit' naar 8 thema's 

De bekende indeling 'People, Planet, Profit' is verlaten. GRO 2025 is nu gestructureerd rond acht duidelijke thema's, zoals: 

  • Climate Responsive Design (CRD) 
  • Energie (ENE) 
  • Gezond Gebouw (HEA) 
  • Circulair Bouwen (CIRC) 
  • … 

✅ Gevolg voor jou als bouwheer: Deze nieuwe structuur is intuïtiever en sluit beter aan bij de verschillende disciplines binnen het ontwerpteam. Discussies over bijvoorbeeld energie en circulariteit zijn helderder afgebakend, wat de communicatie en besluitvorming vereenvoudigt. 

4. Vereenvoudiging en harmonisatie 

  • Eén versie voor de drie gewesten: GRO 2025 is de eerste intergewestelijke versie, afgestemd op de regelgeving in Vlaanderen, Wallonië en Brussel. 
  • Deze methodiek ligt in lijn met het Europese duurzaamheidsinstrument “Level(s)”, waardoor GRO 2025 niet enkel intergewestelijke, maar nu ook internationale benchmarking mogelijk maakt. 
  • Geen bonuspunten meer: Het systeem van bonuspunten, dat soms tot "point hunting" kon leiden, is afgeschaft. De focus ligt nu volledig op de kernprestaties van het gebouw. 

✅ Gevolg voor jou als bouwheer: Dit zorgt voor uniformiteit en eenvoud. Je werkt met één helder kader, ongeacht de locatie in België. De afschaffing van bonuspunten maakt de methodiek transparanter en meer gericht op integrale kwaliteit in plaats van op specifieke, losstaande extraatjes. 

  • Groene gebouwinfrastructuur

Belangrijke inhoudelijke wijzigingen en hun impact 

Naast de structurele veranderingen zijn er ook inhoudelijk enkele belangrijke verschuivingen die de nieuwe filosofie illustreren. 

  • Climate Responsive Design (CRD) als basis: Dit nieuwe, prominente thema benadrukt dat een duurzaam gebouw start met een slim, passief ontwerp. De oriëntatie, de verhouding glas/gevel en de thermische massa zijn de eerste en belangrijkste tools, nog voor er aan technieken wordt gedacht. 

✅  Gevolg voor jou als bouwheer: De focus verschuift van 'technologie als oplossing' naar 'architectuur als oplossing'. Dit betekent dat fundamentele ontwerpkeuzes in de vroege fase een grotere impact hebben op de uiteindelijke duurzaamheid en de exploitatiekost. 

 

  • Circulair Bouwen als volwaardig thema: Circulariteit is niet langer verspreid over verschillende materiaalcriteria, maar is een apart en volwaardig thema. Concepten als ruimtelijke en technische omkeerbaarheid krijgen nu meetbare tools in plaats van louter kwalitatieve checklists. 

✅ Gevolg voor jou als bouwheer: Er moet vanaf dag één worden nagedacht over de toekomst van het gebouw na zijn eerste levenscyclus. Hoe kan het gebouw aangepast worden aan nieuwe functies? Hoe kunnen materialen eenvoudig worden gerecupereerd? Dit vereist een langetermijnvisie die verder gaat dan de oplevering. 

 

  • Hernieuwbare Energie (PV-panelen) anders bekeken: De prestatie van zonnepanelen wordt niet langer afgezet tegen het verbruik van het gebouw, maar tegen het potentieel van de locatie, volledig in lijn met het VEKP!

✅ Gevolg voor jou als bouwheer: De ambitie is om het gebouw te transformeren in een maximale energieproducent voor zijn omgeving, los van hoe energiezuinig het gebouw zelf is. Dit stimuleert het volledig benutten van daken en gevels en heeft implicaties voor de businesscase en de aansluiting op het net.

 

  • logo GRO

Conclusie: jouw rol als bouwheer is cruciaal dan ooit 

GRO 2025 erkent dat een duurzaam gebouw het resultaat is van een geïntegreerd proces, niet van een optelsom van losse maatregelen. 

Voor jou als bouwheer betekent dit een actievere rol in de strategische fases van het project. De nadruk ligt op een correcte analyse vooraf (LEVEL 0) en een duidelijke ambitie en visie in de conceptfase (LEVEL 1). Jouw sturende rol als opdrachtgever wordt duidelijker gefaciliteerd en de ambities worden concreter overgemaakt aan het ontwerpteam.  

Het nieuwe GRO-kader vereist een meer integrale aanpak vanaf de start. Als adviesbureau begeleiden wij jou doorheen elk 'LEVEL' van dit proces. Samen zorgen we ervoor dat jouw project niet alleen voldoet aan de eisen, maar ook resulteert in een gebouw dat de toon zet op vlak van duurzame ontwikkeling, het ideale visitekaartje voor uw organisatie! 

Contacteer ons